اختلال وسواس فکری-اجباری که به عنوان اختلال وسواس فکری-اجباری نیز شناخته می شود، یک بیماری روانی است که با افکار و رفتارهای مکرر و ناراحت کننده مشخص می شود که بیمار قادر به کنترل آن نیست. این افکار و رفتارها که به عنوان اجبار نیز شناخته می شوند، نامناسب و بیهوده تلقی می شوند، اما با این وجود برای جلوگیری از ترس و ناراحتی انجام می شوند.
علائم:
علائم OCD می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد، اما می تواند شامل افکار، رفتارها و علائم فیزیکی باشد. نمونه هایی از افکار رایج در OCD عبارتند از ترس از سرایت، ترس از آسیب، ترس از کفرگویی و ترس از شرم. رفتارهای رایج در OCD شامل مراسمی مانند شستن دست ها، بررسی درها و چراغ ها، بررسی وسایل امنیتی و علائم فیزیکی مانند تپش قلب، تعریق و لرزش است.
معیارهای تشخیصی بر اساس ICD-10:
تشخیص OCD بر اساس معیارهای طبقه بندی آماری بین المللی بیماری ها و مشکلات سلامت مرتبط (ICD-10) انجام می شود. این معیارها شامل افکار، تکانه ها یا رفتارهای مکرر، ناخوشایند، که به عنوان اجبار شناخته می شوند، برای حداقل یک ماه، و سطح قابل توجهی از ناراحتی یا اختلال در زندگی روزمره است.
دارو:
درمان دارویی برای OCD معمولاً شامل استفاده از داروهای ضد افسردگی، به ویژه مهارکنندههای بازجذب سروتونین (SSRIs) و مهارکنندههای بازجذب نوراپی نفرین سروتونین (SNRIs) است که خط اول درمان OCD در نظر گرفته میشوند. همچنین داروهای قدیمی مانند ضد افسردگی های سه حلقه ای و مهارکننده های مونوآمین اکسیداز (MAOIs) وجود دارند که دیگر نباید تجویز شوند.
درمان روان درمانی:
درمان های روان درمانی مانند رفتار درمانی و درمان شناختی-رفتاری می تواند در کاهش افکار و رفتارهای وسواسی و بهبود توانایی بیمار در مدیریت استرس و اضطراب بسیار موثر باشد. این درمانها بر تغییر افکار و رفتارهایی که اجبارها را تداوم میبخشند و تکنیکهای مدیریت استرس و خودتنظیمی را ترویج میکنند، تمرکز دارند.
ذهن آگاهی:
تکنیکهای مبتنی بر ذهنآگاهی، مانند یوگا و مدیتیشن، میتوانند با کمک به منحرف کردن توجه بیمار از افکار و رفتارهای وسواسی و ایجاد احساس آرامش و آرامش، در کاهش علائم OCD مفید باشند.
پیش بینی:
پیش آگهی کلی بیماران مبتلا به OCD خوب است، به خصوص اگر درمان زودهنگام شروع شود. با ترکیبی از دارو و درمان های روان درمانی می توان علائم را به میزان قابل توجهی کاهش داد. با این حال، توجه به این نکته مهم است که بهبودی کامل نادر است و ممکن است برای تحت کنترل نگه داشتن علائم به درمان طولانی مدت نیاز باشد.
اطلاعات دیگر:
در مورد علل، دوره و درمان بیشتر بخوانید.